Zuurstof is onmisbaar voor het (paarden)lichaam, het is nodig om de cellen in het lichaam van energie te voorzien. Zonder zuurstof betekenen krachtige spieren niets. Onderschat de power van zuurstof nooit!
Beperkende factor
Het buitengewoon grote hart van een paard levert de brandstof die de spieren broodnodig hebben. Waar bij de mens het hart de grootste beperking vorm, is er bij paarden echter iets anders dat hen belemmert: tijdens zware prestaties zorgt een beperkt ademhalingstelsel voor een gebrek aan zuurstof.
Enorme longinhoud
De longinhoud van een paard is ongeveer 50 liter. En de oppervlakte is zo groot als 10 tennisvelden. Ter vergelijking; bij de mens is het ongeveer 1/3e van een tennisveld. Paarden kunnen ongeveer 1800 liter lucht per minuut inademenen. Toch heeft het ademhalingstelsel van een paard twee grote beperkingen waardoor de zuurstof inname wordt beperkt. Er ontstaat hypoxemie (zuurstoftekort) tijdens intense prestaties. De eerste beperking komt omdat paarden alleen door hun neus ademen. Bovendien hebben ze een smalle larynx (strottenhoofd) waardoor ze relatief veel weerstand ondervinden om lucht in te ademen. De tweede beperking is de lange hals, de ingeademde lucht moet een relatief lange afstand afleggen. Hierdoor kunnen ze moeilijk snel in-en uitademen. Hierdoor loopt de zuurstofvernieuwing in hun longen niet snel en efficiënt genoeg. Zelfs het fitste topsportpaard kampt met te weinig zuurstof na enkele minuten intense inspanning. Het is dus essentieel om het ademhalingsstelsel van je paard zo gezond mogelijk te houden.
Tijdens een training ademt je paard dus sneller dan normaal. Dit komt omdat de spiercellen in een hoger tempo zuurstof nodig hebben voor de verbranding. Je paard haalt zijn energie voor inspanning voornamelijk uit koolhydraten en vetten. Maar om de verbranding compleet te maken moet er zuurstof bij komen. Dat doet je paard door simpelweg adem te halen. Zodra je de intensiteit van de training verhoogt gaat je paard sneller ademhalen waardoor hij meer zuurstof binnenkrijgt. Zolang de driehoek in balans blijft heb je een aerobe energieproductie en wordt er geen melkzuur geproduceerd. Is er een tekort aan zuurstof dan krijg je anaerobe energieproductie en verzuren de spieren en ontstaat spierpijn.
Ademhalingsproblemen
Het komt regelmatig voor dat sportpaarden niet optimaal presteren. Niet altijd wordt er aan gedacht om de longen te checken. Een paard hoeft geen duidelijke symptomen te vertonen zoals hoesten, snotteren of zwaar ademen om toch problemen te hebben. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat maar liefst 88% van de sportpaarden die minder presteren ontstoken luchtwegen heeft 1.
Stallen en boxen: bronnen van luchtweginfecties
Ziektes van de luchtwegen zoals longbloedingen en astma komen veel voor bij paarden. De reden? Een paard is gemaakt om buiten te leven. Door het op stal of in een box te zetten, stel je het bloot aan heel grote hoeveelheden stofdeeltjes. Het is wetenschappelijk bewezen dat een paard op stal een hoger risico loopt op ontsteking en andere ziektes van de luchtwegen. In die deeltjes zitten stoffen die zich de koning te rijk voelen in warme en vochtige omgevingen. Bijvoorbeeld schimmels, bacteriën en mijten.
Tweede boosdoener: slechte ventilatie
Ook slechte ventilatie in de stal kan de luchtkwaliteit verslechteren en de hoeveelheid ammoniak, ziektekiemen en andere stoffen doen toenemen. Al die micro-organismen dagen het immuunsysteem van je paard voortdurend uit en leiden tot ontstekingen, infecties en allergieën. En net omdat je paard niet efficiënt ademhaalt, is zelfs een kleine luchtweginfectie genoeg om zijn prestaties en snelle herstel van zware inspanningen naar beneden te halen.
Oplossing 1: ventileren, ventileren, ventileren
De eerste regel om het ademhalingsstelsel van je paard gezond te houden: ventileer je stal goed. Minstens 4 keer per uur. Zo neutraliseer je de warmte en het vocht dat je paard produceert. Hangen er veel spinnenwebben in de stal of ruikt het er niet fris? Dan moet je de ventilatie herbekijken. Zorg ook in de winter voor verse buitenlucht via openingen in de muren en het plafond. Door deuren en ramen dicht te houden, geef je condensvorming vrij spel en vormen er zich gemakkelijk schimmels.
Oplossing 2: gezond hooi en stro
De tweede regel: zorg voor gezond hooi en stro. Afhankelijk van de weersomstandigheden tijdens de oogst en de manier waarop ze gedroogd en opgeslagen zijn, kunnen ze een bron van ziekteverwekkende micro-organismen zijn. Overweeg daarom om je ruwvoer te laten analyseren en zorg voor een droge opslagruimte. . Zo ga je de groei van die ziekteverwekkers tegen. Je hooi stomen is dé manier om ze te elimineren. Je hooi weken? Dat is geen goed idee: het bevordert de groei van bacteriën en schimmels. Leg liever houtkrullen als bedding in je stal i.p.v. stro. Ze zijn hygiënischer en kunnen worden gebruikt om de luchtwegen van je paard gezond te houden.
Luchtweginfectie? Pas op met corticosteroïden
Loopt je paard toch een luchtwegaandoening op? Vraag je dierenarts naar een geschikte behandeling met geneesmiddelen en laat het rustig herstellen. Let op met corticosteroïden. Het zijn krachtige ontstekingsremmers die de ontsteking onder controle houden. Maar langdurig gebruik vermindert de immuniteit van je paard en verhoogt het risico op laminitis (hoefbevangenheid). Voor sportpaarden is het geen standaardgeneesmiddel. Bijvoorbeeld tijdens wedstrijden worden corticosteroïden als doping beschouwd
Voedingsadvies van onze nutritionisten: 3 supplementen voor een gezond respiratoir stelsel
De kruiden en extracten in de producten van ons supplementengamma Respiratory System & Airways hebben een wetenschappelijk bewezen werking. Onze 3 supplementen werken elk op een andere manier. We bevelen ze aan in verschillende omstandigheden:
- Cavalor Bronchix Pulmo: voor ondersteuning van de longen en verhoogde elasticiteit tijdens de training
- Cavalor Bronchix Pure: voor een intense ondersteuning van de ademhaling
- Cavalor Bronchix Liq: voor een vrije ademhaling
Cavalor Bronchix Pulmo: wetenschappelijk bewezen werking
Het effect van Cavalor Bronchix Pulmo bij paarden die door zware inspanningen een longbloeding (EIPH) krijgen, werd wetenschappelijk aangetoond.
“Een klinische test onder mijn supervisie toonde aan dat Cavalor Bronchix Pulmo een veelbelovend supplement is om bij actieve renpaarden ontstekingen van de luchtwegen te verminderen en EIPH te voorkomen.” Dr. Emmanuelle van Erck-Westergren
Doctor in dierengeneeskunde, PhD, ECEIM diplomaat, gespecialiseerd in inwendige geneeskunde bij paarden
Elk paard is anders. Elk paard heeft andere behoeften. Voer je paard op basis van zijn behoeften. Wil je meer weten over een passend voerrantsoen voor uw paard? Stel het eenvoudig zelf samen op www.MyCavalor.com of neem contact met ons op via onze Consumerline: +32(0)92202525.
1 Fungi in respiratory samples of horses with inflammatory airway disease J. Dauvillier, F. ter Woort, E. van Erck‐Westergren Journal of Veterinary Internal Medicine, Volume 33, Issue 2