Jouw paard is gebaat bij gezonde hoeven. Hij staat immers dag en nacht met zijn hele gewicht op die hoeven. Bij beoefening van welke discipline dan ook worden de hoeven zwaar belast. Een gezonde hoef is elastisch en vermindert de grondreactiekracht die door het skelet geabsorbeerd moet worden. Het zijn letterlijk de schokbrekers van een paard. Maar wat als de hoeven niet functioneren naar behoren omdat je paard kampt met hoefbevangenheid? In deze Science Sunday gaat alles over hoefbevangenheid.
Het woord ‘hoefbevangen’ doet vermoeden dat het slechts een hoef probleem is, niets is minder waar want het gaat hier in de meeste gevallen om een metabole ziekte. Ofwel een stofwisselingsprobleem. Hoefbevangenheid is te herkennen aan stijve en stramme bewegingen, abnormaal warme hoeven en een verhoogde digitale pols. In een ernstig stadium neemt het paard vaak een opmerkelijke houding aan waarbij hij achteruit leunt om de pijnlijke, gevoelige hoeven te ontlasten.
Ontsteking van de lamellen
Hoefbevangenheid kan verschillende oorzaken hebben zoals koliek, onderliggende ziekten, infecties, obesitas en darmstoornissen. Deze aandoeningen leiden vaak tot stofwisselingsstoornissen, verhoogde onstekingswaarden en het vrijkomen van giftige stoffen in het bloed. In de hoef gaan deze stoffen bloedcirculatie verminderen en veroorzaken ontsteking van de lamellen.
De lamellen zijn de verbinding tussen het hoefbeen en de hoefwand. Als ze ontstoken zijn zorgt het voor een zwelling die voor veel pijn zorgt. Bij hevige hoefbevangenheid bestaat de kans dat de lamellen loslaten waardoor het hoefbeen naar beneden kan zakken of roteren. Het hoefbeen heeft geen steun meer en kantelt, de punt van het hoefbeen duwt tegen de zool. In zeer ernstige gevallen kan het hoefbeen zelfs door de zool heen komen. Een paard dat eenmaal hoefbevangen is geweest loopt een groot risico om weer hoefbevangen te raken. Het zorgt voor een behandeling die vaak een leven lang voortgezet moet worden.
Verschillende oorzaken
De hoef heeft heel veel bloedvaten waardoor iedere infectie of metabole afwijking die ergens anders in het lichaam ontstaat, uiteindelijk ook invloed kan hebben op de hoef. Dit is ook de verklaring waarom hoefbevangenheid ontstaat tijdens ziekte of koliek, na een ernstige blessure en bijvoorbeeld ook na het veulenen. Als de nageboorte niet na zes uur afkomt, kan dit zorgen voor hevige ontsteking in de baarmoeder waardoor gifstoffen in het bloed terechtkomen die hoefbevangenheid kunnen veroorzaken. Echter, de meest bekende en meest voorkomende oorzaken zijn toch wel het rantsoen van het paard alsook metabole ziekten, zoals obesitas en insuline dysregulatie.
Voeding en hoefbevangenheid
Iedereen heeft wel eens gehoord dat hoefbevangenheid kan veroorzaakt worden doordat het paard te rijk gras of te veel graan heeft gegeten. Beiden bevatten veel snel verteerbare suikers. Bij het eten (van welk voeder dan ook) wordt het verteringsproces ingang gezet. Echter een overdaad aan suikers kan niet allemaal verteerd worden in de dunne darm. Het stroomt de dikke darm in waar ze razendsnel gefermenteerd worden tot melkzuur. De overmatige productie van melkzuur zorgt ervoor dat de pH van de darm daalt en dit verstoort de gezonde microflora in de darm. Deze darmstoornissen zorgen op hun beurt voor het vrijkomen van endotoxinen (bestanddelen van dode bacteriën). Zodra deze endotoxinen in de bloedbaan komen, veroorzaakt het immuun- en metabole stoornissen. Deze stoornissen hebben effect op weefsels in het hele lichaam alsook de hoef waar het kan leiden tot hoefbevangenheid.
We maakten een video over hoefbevangenheid, hoe deze te herkennen en voorkomen. Bekijk deze hieronder!
Metabole ziekten
Paarden die hoefbevangen raken door hun rantsoen zijn niet per definitie te zwaar. Paarden met stofwisselingsziekten zijn dat vaak wel. Obesitas bijvoorbeeld verhoogt het risico voor hoefbevangenheid op twee manieren. Enerzijds, moeten de paarden continue hun (over)gewicht dragen waarbij de delicate verbinding tussen het hoefbeen en de hoefwand extra onder druk kom te staan. Anderzijds is vet ook zeker geen onschuldig weefsel maar is juist heel actief. Vetweefsel speelt namelijk een actieve rol in verschillende stofwisselingsprocessen doorheen heel het paardenlichaam. Daardoor kan overtollig vet leiden tot chronische ontsteking, metabole stoornissen en ook insulineresistentie in verschillende weefsels.
Hoefbevangen: beter voorkomen dan genezen
- Zorg voor voeding op maat
Hoefbevangenheid kan ontstaan uit een (veel) te hoog gehalte aan suiker en zetmeel. Gebalanceerde voeding van goede kwaliteit helpt hoefbevangenheid te voorkomen, laat je adviseren door experts.
- Weidegang kan, maar met mate!
Een paard dat gevoelig is voor hoefbevangenheid kan wel naar de wei maar doseer dit. Zet de wei af met lint zodat je paard elke dag een ‘nieuw’ stuk gras heeft en zich niet kan overeten op de wei.
- Zorg voor een gezond gewicht
Paarden en pony’s die overgewicht hebben, hebben een grotere kans op hoefbevangenheid. Houd het gewicht van je paard dus goed in de gaten. Wist je dat je het gewicht van je paard makkelijk kan berekenen zonder weegschaal? We schreven er al eerder een artikel over, lees hier alles over gezond gewicht.
- Laat je paard voldoende bewegen
Bewegen is altijd belangrijk, maar voor paarden die gevoelig zijn om bevangen te raken des te meer. Bij hoefbevangenheid is de bloedsomloop in de hoef ontregeld. Beweging zorgt voor een goede bloedsomloop alsook verbeterde lymfedrainage waardoor gifstoffen beter verwijderd worden.
Advies van onze experts: verlichten van binnen én buiten
Heeft je paard dan toch last van gevoelige hoeven? Waarschuw altijd de dierenarts! En pas de voeding en beweging aan. Geef je paard alleen nog maar arm en lang stengelig ruwvoer. Dus voorlopig geen krachtvoer en weidegang meer! Zorg ervoor dat je paard op een zachte ondergrond kan staan. Indien mogelijk: motiveer hem om te blijven lopen. Dat stimuleert de bloedsomloop en versnelt de genezing.
Gevoelige hoeven kunnen een gevolg zijn van een verstoorde stofwisseling en insuline dysregulatie. Cavalor LaminAid kan hierbij helpen. Dit supplement is speciaal ontwikkeld om een verstoord metabolisme in het hele lichaam snel weer in balans te brengen. Cavalor Laminaid is een echte ‘game changer’ voor paarden met gevoelige hoeven veroorzaakt door metabole problemen. Het ondersteunt de gevoelige darmflora, brengt hormonale en metabole processen in balans en zorgt voor ondersteuning van de bloedcirculatie. Recent wetenschappelijk onderzoek toont aan dat paarden met ernstige insuline dysregulatie een verbeterde insulinegevoeligheid ontwikkelde na zes weken LaminAid supplementatie. Je kunt het hele artikel over LaminAid hier lezen.
De buitenkant van de hoef verzorg je met Cavalor Podosens. Deze hoefolie werkt verlichtend en vermindert de druk. Cavalor PodoSens is een uniek mengsel van essentiële oliën dat bijdraagt aan een snelle verlichting in geval van gevoelige hoeven en de elasticiteit van de hoef bevordert. Bovendien ondersteunt het ook een optimale hoefgroei. Cavalor PodoSens is een therapeutische hoefolie die gebruikt wordt bij paarden met gevoelige hoeven en/of probleemhoeven.
