We gaan heel zorgvuldig om met onze paarden. Door optimale verzorging, perfect afgestemde training met veel tijd voor rust en herstel en een gebalanceerd dieet zijn we iedere dag bezig om onze paarden ‘happy athletes’ te laten zijn. Blessures? Die voorkom je natuurlijk het allerliefste! Maar net als bij humane sporters kan een blessure toch gebeuren. In dit artikel focussen we ons op pezen en peesblessures. Je leest wat een peesblessure is, hoe ze ontstaat, hoe je ze kunt voorkomen en hoe voeding kan helpen bij het herstelproces.
Wat is een peesblessure?
Pezen, ze zijn belangrijk in het proces van beweging. Ze spelen namelijk een cruciale rol bij de beweging van het paard, omdat ze de kracht van de spieren overbrengen op de botten. Dit maakt beweging mogelijk. Pezen zijn sterke, vezelachtige structuren die zorgen voor verbinding tussen de spieren en botten. Hoewel pezen sterk zijn, is de doorbloeding minder goed dan bijvoorbeeld bij spieren. Hierdoor kunnen afval- en bouwstoffen slecht worden vervoerd van en naar de pees toe. Dat is ook meteen de reden waarom het herstel van een peesblessure veel tijd in beslag neemt.
Een peesblessure kan variëren in ernst, van lichte irritatie of ontsteking tot ernstige scheuring van de peesvezels. Deze blessures kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals overmatige belasting, onjuiste training, abrupte bewegingen of bijvoorbeeld slechte ondergrond tijdens het bewegen. Maar ook een afwijkende bouw en stand van de voeten en benen kunnen peesblessures veroorzaken. Wanneer een peesblessure optreedt, kan het paard symptomen vertonen zoals zwelling, kreupelheid, gevoeligheid in het getroffen gebied en verminderde bewegingsbereik.
In principe kan iedere pees in het lichaam geblesseerd raken. Maar de meest voorkomende blessures zijn die aan de achterzijde van het pijpbeen. Namelijk aan de oppervlakkige buiger, diepe buiger, check ligament of tussenpees.
Pezen, banden en ligamenten. Haal ze niet door elkaar!
Verwar pezen niet met banden en ligamenten. Pezen verbinden spieren met botten, banden verbinden botten met andere botten bij gewrichten en ligamenten verbinden botten met andere botten op diverse locaties in het lichaam. Ligamenten zijn over het algemeen minder elastisch dan spieren en kunnen blessures oplopen als gewrichten te ver worden uitgerekt. Ligamenten hebben ook de functie om de stabiliteit van gewrichten te behouden en overmatige bewegingen te voorkomen. Elk van deze structuren speelt een belangrijke rol in het handhaven van de stabiliteit en beweging van het lichaam. Hoewel pezen, banden en ligamenten allen net wat anders zijn hebben ze wel belang bij dezelfde voedingstoffen voor optimale inzet en herstel. Type I collageen is een belangrijke bouwsteen.
Hoe krijgt een paard een peesblessure?
Een (pees)blessure komt altijd ongepland. Als pezen te veel worden gerekt, kunnen ze scheuren. Als de scheurtjes minimaal zijn en er is voldoende tijd voor herstel, dan zul je er niet zoveel van merken. De vorm van een peesblessure kan namelijk variëren van kleine (vezel)beschadiging tot een scheur in de pees. Er zijn talloze oorzaken van peesblessures, denk aan training maar ook bijvoorbeeld trauma van buitenaf. Een veelvoorkomende oorzaak van peesblessures is overbelasting, maar ook oververhitting, leeftijd en de bouw van je paard hebben invloed op het ontstaan van peesblessures.
Wist je bijvoorbeeld dat de bouw van je paard veel zegt over de belastbaarheid? Een scheve stand van de benen of hoeven kan er namelijk voor zorgen dat de pees overbelast raakt. Hoewel het corrigeren van de beenstand alleen op jonge leeftijd aan te raden is, kan de hoefsmid er natuurlijk wel voor zorgen dat de stand van de hoeven zo optimaal mogelijk is. Door de juiste zorg en preventieve maatregelen kunnen peesblessures bij paarden worden geminimaliseerd.
Zodra de pees beschadigd is veroorzaakt dit ontsteking, warmte en zwelling. In veel gevallen is het paard kreupel, maar ook dit kan variëren en herstelt zich vaak snel. Dat wil niet zeggen dat de peesblessure dan ook al hersteld is. Het maken van een echo geeft inzicht in de ernst van de peesblessure en geeft handvatten voor een revalidatieschema.
Voorkomen is beter dan genezen
Hoe kun je peesblessures voorkomen? Het belangrijkste is het tijdig opsporen van kleine afwijkingen die kunnen leiden tot iets groters. Check elke dag de benen door te voelen. Ken je paard. Zorg dat je veranderingen opmerkt. Is een been warmer of dikker? Reageert hij als je erin knijpt? Het kennen van je paard en het detecteren van afwijkingen is essentieel bij het voorkomen van blessures.
Andere preventieve maatregelen zijn onder andere:
- Rijden op een bodem van goede kwaliteit;
- Zorg dat je paard regelmatig beweging krijgt;
- Laat de hoefsmid regelmatig bekappen of beslaan;
- Zorg voor een goede opbouw van je training;
- Vergeet de warming up én cooling down niet;
- En koel de benen van je paard na koud water en smeer ze daarna in met een cooling gel.
En – super belangrijk: zorg voor voldoende rust en tijd om te herstellen tussen je trainingen door.
Minder bekend is de rol van voeding in de preventie van (pees)blessures. Met voedingstoffen kun je de pezen van je paard preventief ondersteunen. Ze ondersteunen de gezondheid van de pezen. En kunnen, in het geval van een peesblessure, het natuurlijk herstel proces versnellen.
De impact van voeding op herstel
Door wetenschappelijk onderzoek – zoals oa het onderzoek achter ArtiTec – weten we steeds beter welke nutritiënten bij specifieke problemen kunnen ondersteunen. Zo weten we dat in het geval van peesblessures glucosamine, MSM, collageen koper, zink, magnesium, vitamine C en vitamine K3 van groot belang zijn. Deze ingrediënten dragen bij aan gezonde botten, pezen en gewrichten. Je kunt ze zien als essentiële bouwstenen.
Als het aankomt op ondersteunen van het natuurlijke herstelproces werken wij ook graag met essentiële oliën vanwege hun pijnstillende en ontstekingsremmende werking. In ons unieke supplement Arti Repair verwerken daarbij ook type I en II collageen en ESM (eischaalmembraan). Deze elementen hebben een bewezen positieve werking bij herstel van peesblessures.
