In de darmen van paarden leven talloze bacteriën, virussen, gisten en schimmels die samen het microbioom vormen. Dit microbioom speelt een cruciale rol in het welzijn. Het helpt bij het behouden van een gezonde darmwand en versterkt het afweersysteem. Hierdoor is het paard  minder vatbaar voor ziekten en herstelt het sneller wanneer het toch ziek wordt. Het beschermen en ondersteunen van een gezond microbioom is essentieel voor een gezond paard. Pre- en probiotica spelen een belangrijke rol in het gezond houden. In dit artikel lees je meer over de wonderlijke wereld van deze bacteriën.

Vezelrijke voeding als hoofdingrediënt

Voordat we  ingaan op pre- en probiotica moeten we eerst wat verder uitleg geven over het microbioom. Het paard heeft namelijk meer microbiële cellen in en op het lichaam dan dierlijke cellen. Het is in feite meer microboom dan paard. Een paard draagt dus miljarden microben met zich mee en heeft doorheen evolutie een symbiose ermee gevormd waarbij het vele voordelen krijgt van de aanwezige micro-organismen. Het microbioom heeft dus een grote invloed op de gezondheid van het paard. Het microbioom is echter zeer gevoelig en wordt gemakkelijk beïnvloed door externe en interne factoren zoals stress, ziekten, medicatie en vooral ook de voeding van het paard. Het dieet is met name belangrijk, omdat het voedsel dat het paard eet ook een essentiële bron van voedingstoffen aanlevert voor de bacteriën in het microbioom. Vooral goed fermenteerbare vezel is het belangrijkste ingrediënt waarop de microben overleven. Daarom is het essentieel om ervoor te zorgen dat paarden een evenwichtig en vooral vezelrijk dieet krijgen, aangezien dit direct van invloed is op hun microbioom en dus indirect op de algehele gezondheid en welzijn van het paard.

Darm- en huidmicrobioom

Er bevinden zich verschillende microbiomen in en op het lichaam. Hoewel elk microbioom verschillende functies heeft, is het duidelijk dat het overkoepelende thema is dat microben het paard beschermen tegen pathogenen en ziekten, de immuniteit reguleren en communiceren met verschillende systemen in het lichaam. Een gezond microbioom zorgt dus voor bescherming van binnen én buiten

Darmmicrobioom:

• Helpt bij spijsvertering
• Verschaft voedingsstoffen
• Beschermt en ondersteunt de immuniteit
• Voorkomt infecties en ziekten
• Reguleert vele systemen in het lichaam

Huidmicrobioom:

• Bescherming en immuniteit
• Verdediging tegen bacteriën, chemicaliën, zon
• Voorkomen van infecties

Gezondheid, maar ook prestaties

Hoewel we weten dat een gebalanceerd microbioom essentieel is voor de gezondheid, zijn er nog veel vragen waarop we geen antwoord hebben. De laatste jaren werd dan ook meer en meer onderzoek gedaan om uit te zoeken hoe het microbioom het lichaam van het paard juist beïnvloed.  Elk microbioom is uniek, wat de zaak ook complex maakt. Onderzoek heeft aangetoond dat een verstoord microbioom betrokken is bij verschillende ziekten, maar wist je dat het ook invloed heeft op de prestaties? Zo is bijvoorbeeld uit onderzoek gebleken dat paarden met een hogere vezelverteringsactiviteit en meer divers microbioom betere prestaties leverden.

Voeding ondersteunt het microbioom

Het microbioom wordt ondersteund met fundamentele en functionele voeding. We leggen je het verschil tussen beiden even uit, voor een verduidelijking.

Fundamentele voeding verwijst naar de basisvoedingsstoffen die het lichaam nodig heeft om goed te functioneren en gezond te blijven. Dit omvat macronutriënten zoals koolhydraten, eiwitten en vetten, evenals micronutriënten zoals vitaminen en mineralen. Maar bovenal vezels. Denk daarbij niet alleen aan de hoeveelheid vezels, maar ook aan de verscheidenheid aan vezels. Het hoofddoel van fundamentele voeding is om te voorzien in de dagelijkse behoeften van het lichaam voor groei, ontwikkeling, energie en het handhaven van de lichaamsfuncties. Fundamentele voedingsstoffen komen vooral uit het basis rantsoen van het paard, dus je krachtvoer en ruwvoer.

Functionele voedingsingrediënten zijn ingrediënten waarvoor er geen noodzakelijke behoefte is om te overleven, maar die wel bekend staan om hun aanvullende ondersteuning en voordelen voor de gezondheid, het welzijn en de prestaties. Deze voedingsmiddelen bevatten vaak bioactieve stoffen zoals antioxidanten, essentiële oliën, kruiden, probiotica of andere nuttige componenten die een positief effect hebben op de gezondheid. Functionele voedingsstoffen worden voornamelijk aangetroffen in supplementen. Zo zijn bijvoorbeeld prebiotica, probiotica en postbiotica alle drie voorbeelden van functionele ingrediënten.

Wat zijn pre- en probiotica?

Prebiotica (de brandstof) zijn niet-verteerbare voedingsstoffen die als voedsel dienen voor de goede bacteriën in de darmen. Ze stimuleren de groei en activiteit van deze gunstige bacteriën. In feite helpen prebiotica dus indirect de gunstige bacteriën om hun werk te doen. Door het lichaam te ondersteunen met prebiotica komt het microbioom in evenwicht en verbeter je de natuurlijke weerstand. Daar kun je hier meer over lezen.

Probiotica (de fabriek) zijn levende micro-organismen, voornamelijk bacteriën en gisten, die een gunstige invloed hebben op het lichaam. Afhankelijk van de soort probiotica, helpen ze bij de spijsvertering, het bestrijden van ongewenste ziektekiemen, het versterken van het immuunsysteem en het handhaven van een gezonde balans van bacteriën in de darmen. Maar ook op de huid kunnen probiotica  een gunstig effect hebben  Zo kunnen bijvoorbeeld topicale producten met probiotca  een gezonde huid bevorderen door het verminderen van ontstekingen en het handhaven van een evenwichtige microbiële omgeving.

Tot slot hebben we ook nog postbiotica (het eindproduct). Een term die je wellicht nog niet kent. Dit zijn de metabolieten, zoals vluchtige vetzuren en enzymes, die geproduceerd worden door de micro-organismen als gevolg van fermentatie). Het zijn deze eindproducten waarmee de microben hun gunstig effect uitvoeren op het lichaam. Postbiotica hebben veel lokale voordelen in de darm maar worden ook geabsorbeerd en zijn werkzaam als signaal moleculen doorheen het hele lichaam. Daardoor hebben de microben indirect een invloed op verschillende systemen in het lichaam en verklaart het waarom een verstoord microbioom een grote impact kan hebben op de algemene gezondheid en prestatie.

Hoe herken je pre-, pro- en postbiotica op een label?

Nu je het effect van de verschillende ‘biotica’ kent, is het ook fijn om ze te kunnen herkennen op het label van een product. Hiervoor hebben we een opsomming gemaakt.

Prebiotica

• Mannaan-oligosachariden
• Nucleotiden
• Pectines, bèta-glucanen (bronnen bietenpulp, gist en granen)
• Onderdeeltjes van dode microben zoals bv. dode giestcel membranen

Probiotica

• Bacteriën zoals lactobaccilus, streprococcus, bacillus
• Gedroogde actieve gist
• Schimmels zoals aspergillus
•  Om zeker te zijn dat het om levende micro-organismen gaat, zoek naar de term “CFU” (colony forming units)

Postbiotica

• Fermentatieproducten/-metabolieten. Bijvoorbeeld: Fermentatieproduct van Aspergillus Oryzae = enzymen
• Boterzuur
• Spijsverteringsenzymen
• Gistextracten, gehydrolyseerde gist
• Vaak merknamen van gepatenteerde producten
• Geen CFU’s (geen levende micro-organismen)

Hoe werken de biotica?

Prebiotica, zoals fructo-oligosacchariden (FOS), hebben een positieve invloed op de darmen van paarden. Ze versterken de populatie gunstige microben die reeds aanwezig zijn in de darmen. Ze zorgen voor een toenemende vezelfermentatie en zorgen voor de verhoging van de productie van gunstige metabolieten.

Probiotica zijn erg divers en daardoor complex. In de paardenindustrie worden twee soorten veel gebruikt, namelijk gist- en bacteriegebaseerde producten. Onderzoek heeft aangetoond dat supplementatie met probiotica op basis van gist kan bijdragen aan het verminderen van melkzuur, het verhogen van de pH, het bevorderen van het aantal lactaat-gebruikende bacteriën en het verbeteren van de vezelvertering. Een andere studie heeft aangetoond dat sommige probiotica kunnen helpen bij het verlagen van lactaatniveaus in het bloed na inspanning.

Postbiotica, zoals gistfermentatieproducten, hebben ook voordelen aangetoond, waaronder het verminderen van inspanning gerelateerde mentale en fysiologische stressparameters, het verzachten van gewrichtsontstekingen en het beschermen van het microbioom tijdens stress.

Een speciale vermelding voor het huidmicrobioom

Hoewel het veelal over het darmmicrobioom gaat, moeten we de kracht van het huidmicrobioom ook niet onderschatten. Je las eerder al over de verschillende functies van het huidmicrobioom, maar we duiken graag wat verder in de huid. Want ook deze kun je ondersteunen met pre- en probiotica. De huid is een spiegel van de (darm)gezondheid.

De huid van het paard is bedekt met microben die belangrijke voordelen en bescherming bieden voor het paard. Net zoals in de darmen, zijn de microben op de huid de eerstelijnsverdegingslinie en beschermen ze het paard tegen schadelijke stoffen en ziektekiemen waarmee het dagelijks in contact komt. Ze communiceren continue met de onderliggende immuun cellen en zorgen zo voor een sterke weerstand. Verder helpen ze bij het behouden van een gezonde huid en een glanzende vacht.  Het microbioom van de huid kan worden beïnvloed door verschillende factoren zoals leeftijd, genetica, ziektes, infecties, voeding, omgevingsfactoren en externe producten. Wanneer te agressieve producten worden gebruikt of er overmatig antibiotica wordt toegepast, kan dit leiden tot een onevenwichtig microbioom wat kan niet alleen kan leiden tot een doffe vacht en droge huid maar ook een verhoogde vatbaarheid voor huidaandoeningen. Veel voorkomende huidproblemen bij paarden zijn bacteriële infecties, schimmelinfecties, mok, zomereczeem, huidirritaties, kleine wondjes en allergische reacties. Ook het gebruik van topicale antimicrobiële of antischimmelproducten kan het microbioom beschadigen en resistentie bij bacteriën veroorzaken.

Pre- en probiotica van Cavalor – dit adviseren onze experts

Echte gezondheid komt van binnenuit en we kunnen daarbij het belang van vezels niet genoeg benadrukken. Wil jij jouw paard van binnenuit ondersteunen voor een betere gezondheid, na ziekte of voor een verbeterde prestatie? Dan zijn dit de producten die een positieve invloed hebben op het microbioom. We lichten ook nog een aantal producten toe die het huidmicrobioom herstellen of boosten.

Voor de darmen

Cavalor FiberForce is een muesli met een hoog vezelgehalte en lange vezels voor een evenwichtige darmfunctie. Met extrudaten die licht verteerbaar en goed opneembaar zijn en pre- en probiotica voor een optimale darmwerking, de basis voor een natuurlijke weerstand. Daarnaast bevat het verschillende vezelbronnen, wat een gunstig effect heeft op de diversiteit van de microben. Een meer diverse microbioom is een gezonder microbioom.  De diversiteit aan vezels is dus net zo belangrijk als de hoeveelheid voor de darmgezonheid.  

Cavalor FiberForce Gastro is een muesli met een hoog vezelgehalte voor paarden met een gevoelige maag. Het bevat een hoog aandeel vezels om de speekselproductie te stimuleren en maagzuur te neutraliseren. Met extrudaten die licht verteerbaar en goed opneembaar zijn en pre- en probiotica voor een optimale darmwerking, de basis voor een natuurlijke weerstand. Net als Fiberforce, brengt ook Fiberforce Gastro een zeer divers vezelprofiel aan.

Cavalor Vitaflora bevat pre- en probiotica om de microflora in de dikke darm terug in evenwicht te brengen en gezondheid van binnenuit te stimuleren. Een kuur Cavalor Vitaflora is aangeraden na een sportseizoen, om de darm een gezondheidsboost te geven.

Cavalor Emergency 911 is een snelwerkend supplement bedoeld ter ondersteuning van het verteringsstelsel tijdens transport, stressmomenten of verteringsproblemen. Cavalor Emergency 911 ondersteunt de microflora en het verteringssysteem met behulp van prebiotica en probiotica en postbiotica die de goede bacteriën in het darmstelsel ondersteunen. Het product bevat een breed spectrum aan verschillende micro-organismen die helpen de darmflora op korte tijd terug in balans te krijgen.

Cavalor Emergency 911 is een geconcentreerd middel dat direct in de mond van het paard wordt gespoten. Dit product wordt gebruikt wanneer het paard last heeft van acute spijsverteringsproblemen of als preventieve maatregel. Cavalor Vitaflora wordt daarentegen eerder dagelijks voor langere termijn gebruikt. Het helpt om het microbioom in balans te houden.

Je vindt pre- en probiotica ook in Cavalor Perfomix, Cavalor Superforce, Cavalor ProBreed, Cavalor Juniorix, Cavalor Endurix, Cavalor Sportmash Recup en Cavalor Strucomix.

Voor de huid

Cavalor Derma Wash is een innovatieve reinigende shampoo die een revolutionaire benadering biedt voor de huidverzorging van paarden. In plaats van eenvoudigweg te desinfecteren bij wondjes en irritaties op de huid, bevordert Derma Wash actief het natuurlijke herstelproces van de huid door gunstige bacteriën te stimuleren door de toevoeging van pre- en probiotica. Dit resulteert in een natuurlijke regeneratie van de huid.

Cavalor Derma Spray is een reinigende probiotische spray. De actieve pre- en probiotica in Cavalor Derma Spray versterken het leger goede bacteriën op de huid en beschermen de huidflora zodat het natuurlijke afweermechanisme ondersteund wordt.

Cavalor Dry Feet is een natuurlijke formule op basis van pre- en probiotica die de zool en straal van een beschermende en goede microflora voorziet die actief de immuniteit van de hoef ondersteunt.